Single Inheritance

ฟีเจอร์ Inheritance นั้นบางภาษาก็รองรับแบบ Single Inheritance บางภาษาก็รองรับแบบ Multiple Inheritance นะครับ Java จะใช้แบบ Single Inheritance นั่นก็คือคลาสใดๆก็ตามจะมีได้เพียงหนึ่ง Super-class เท่านั้น หรือว่าห้าม extends ทีละหลายๆตัวครับ ทั้งนี้ทั้งนั้นเพื่อป้องกันความสับสนใน Sub-class (บางที่รับถ่ายทอดมาจากหลายๆคลาส มันก็มาขัดแย้งกันใน Sub-class ได้) แต่ Java ใช้ Interface เข้ามาทดแทนให้ (รายละเอียดยังไม่พูดถึงในบทความนี้นะครับ) อย่างไรก็ตามการทำ Inheritance ไม่ได้จำกัดว่าจะต้องทำเพียง Level เดียว ลองดูตัวอย่างในรูปที่ 6 ดู จะเห็นได้ว่า Director extends ออกมาจาก Manager อีกที ดังนั้นคุณสมบัติที่มีใน Employee และ Manager ก็จะถูกถ่ายทอดมายัง Director ด้วย การออกแบบลักษณะเช่นนี้หมายความว่า Director เป็นอะไรที่เฉพาะเจาะจงลงไปจาก Manager อีกทีหนึ่ง

รูปที่6: Single Inheritance

จากรูปข้างต้น เราสามารถพูดได้ดังนี้

• A sales is-an employee
• A programmer is-an employee
• A manager is-an employee
• A director is-a manager
• A director is-an employee

แต่ไม่ใช่ต่อไปนี้

• An employee is-not-a manager
• A sales is-not-a manager

Putting It All Together

ในหัวข้อนี้ผมจะมาสรุปรวมโค้ดทั้งหมดที่เราได้เรียนรู้กันมาเพื่อกันความสับสน อ้อ ถ้าใครใช้วิธีคอมไพล์และรันผ่าน Command-line ก็อย่าลืมทำกันให้ถูกวิธีนะครับ เพราะมีเรื่องของแพ็คเกจเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย เดี๋ยวจะสงสัยกันว่าทำไมไม่ผ่าน ส่วนวิธีคอมไพล์และรันให้ถูกต้องนั้นผมขอไม่พูดในบทความนี้นะครับ ตัวอย่างที่ 4, 5, 6, 7 แสดงโค้ดตัวอย่างของ Address.java, Employee.java, Manager.java และ TestEmployee.java ตามลำดับ

package ems.model;

public class Address {

  protected String street;
  protected String city;

  public String getStreet() {
    return street;
  }

  public void setStreet(String street) {
    this.street = street;
  }

  public String getCity() {
    return city;
  }

  public void setCity(String city) {
    this.city = city;
  }

  public String getAddressInfo() {
    return street + ", " + city;
  } // end of gtAddressInfo()

} // end of class

package ems.model;

public class Employee {

  protected int id;
  protected String name;
  protected double salary;
  protected Address address = new Address();

  public int getId() {
    return id;
  }

  public void setId(int id) {
    this.id = id;
  }

  public String getName() {
    return name;
  }

  public void setName(String name) {
    this.name = name;
  }

  public double getSalary() {
    return salary;
  }

  public void setSalary(double salary) {
    this.salary = salary;
  }

  public Address getAddress() {
    return address;
  }

  public void setAddress(Address address) {
    this.address = address;
  }

  public String getDetails() {
    return (id + ", " + name + ", " + salary + ", "
            + address.getAddressInfo());
  } // end of getDetails()

} // end of class

package ems.model;

public class Manager extends Employee{
  protected String parkingNo;

  public String getParkingNo() {
    return parkingNo;
  }

  public void setParkingNo(String parkingNo) {
    this.parkingNo = parkingNo;
  }

  public String getDetails(){
    return (id + ", " + name + ", " + salary + ", "
             + address.getAddressInfo() +
             ", [Parking No: " + parkingNo + "]");
  } // end of getDetials()

} // end of class

package ems.test;

import ems.model.Employee;
import ems.model.Manager;

public class TestEmployee {

  public static void main(String[] args) {

    Employee emp1 = new Employee();
    emp1.setId(1);
    emp1.setName("James");
    emp1.setSalary(15000);
    emp1.getAddress().setStreet("Rama 3");
    emp1.getAddress().setCity("Bangkok");
    System.out.println( emp1.getDetails() );

    Employee emp2 = new Employee();
    emp2.setId(2);
    emp2.setName("Ann");
    emp2.setSalary(25000);
    emp2.getAddress().setStreet("Silom");
    emp2.getAddress().setCity("Bangkok");
    System.out.println( emp2.getDetails() );

    Manager emp3 = new Manager();
    emp3.setId(3);
    emp3.setName("Peter");
    emp3.setSalary(40000);
    emp3.getAddress().setStreet("Bangrak");
    emp3.getAddress().setCity("Bangkok");
    emp3.setParkingNo("4C-19");
    System.out.println( emp3.getDetails() );

  } // end of main()

} // end class

สรุปปิดท้าย

จบแล้วนะครับกับเรื่องของ Inheritance ไม่ยากเกินไปใช่มั้ยครับ อันที่จริงยังมีรายละเอียดอื่นๆให้เขียนอีกพอสมควร แต่มันคงจะยาวเกินไปจนคุณขี้เกียจอ่านกัน ก็ลองไปหาอ่านเพิ่มเติมเอาในหนังสือหรือสื่อต่างๆดู แต่ผมอยากจะทิ้งท้ายเรื่องของ Inheritance ดังนี้ ประโยชน์ที่เราเห็นได้ชัดๆเลยจากการทำ Inheritance ก็คงหนีไม่พ้นเรื่องการนำโค้ดกลับมาใช้ใหม่ และเรื่องการปรับเปลี่ยนแก้ไขโค้ดที่ทำได้ง่ายขึ้น หมายความว่าอย่างไร? ก็หมายความว่าเราสามารถ extends โค้ดที่มีอยู่ก่อนแล้วได้ ทำให้โค้ดแยกออกเป็นสัดเป็นส่วน เมื่อเกิดเหตุการณ์ที่ต้องแก้ไขโค้ดขึ้น ก็ทำเพียงที่เดียว เพราะเราไม่ได้เขียนโค้ดซ้ำๆกันในหลายๆที่ แล้วนอกจากประโยชน์ที่กล่าวไปแล้วคุณยังนึกอะไรเพิ่มเติมได้อีกหรือไม่ครับ??? ถ้าไม่ได้ผมว่าประโยชน์ของ Inheritance มันก็ดูงั้นๆครับ ไม่มีก็ไม่ตาย!!! อ้าว?!! จริงมั้ยหล่ะครับคุณลองนึกดู ถ้าประโยชน์มันมีแค่นี้ ผมขยันหน่อยกด Ctrl-c และ Ctrl-v ก๊อปแปะๆมันก็ได้นิครับ บางคนอาจจะว่าตอนเปลี่ยนแปลงแก้ไขมันปวดหัว ก็ใช่แต่ไม่ถึงกับตายหรอกให้ Tool มันช่วยค้นหาและแก้ไขก็ได้ โปรเจคหนึ่งเราทำกันเป็นปีๆเลย แค่ก๊อปปี้แปะไม่ถึงชั่วโมงมันก็เสร็จ เพราะฉะนั้นฟีเจอร์นี้มันก็ไม่ได้สำคัญขนาดที่จะขาดมันไปไม่ได้น่ะสิ ... ไม่เป็นไรไม่ต้องคิดกันให้ปวดหัวเครียดจนเกินไปครับ ผมเฉลยให้ว่าประโยชน์ที่แท้จริงของมันอยู่ที่มันทำให้เราใช้ฟีเจอร์ Polymorphismได้ด้วยครับ เพราะฉะนั้นถ้าเข้าไม่ถึง Polymorphism เราก็ยังเข้าไม่ถึง Inheritance ครับ ตามอ่านต่อกันในโอกาสหน้านะครับ บาย